بازبدە بۆ ناوەڕۆکی سەرەکی

چرا مرز سومار بسته شد؟

چرا مرز سومار بسته شد؟
«پشت پرده راه اندازی مرز سومار و ارتباط آن با تقویت هلال شیعه»
posted onAugust 21, 2019
noبۆچوون

مرز سومار در شهرستان گیلانغرب با تصمیم نخست وزیر عراق با بلوک‌های بتنی بسته شده است.

مسؤولان عراقی کارکنان شاغل در این نقطه مرزی را به گمرگ منذریه هم مرز با خسروی (دیگر گذرگاه مرزی میان خانقین و قصرشیرین) منتقل کرده‌اند. این اقدام در راستای اجرای فرمان عادل عبدالمهدی، نخست وزیر عراق صورت گرفته است؛ به گونه‌ای که هم‌اکنون موانع بتنی در دروازه اصلی گذرگاه مرزی مندلی - سومار قرار گرفته است.

هوشنگ بازوند استاندار کرمانشاه در این خصوص گفتە است: بسته شدن این مرز خسارت‌های اقتصادی متعددی برای دو استان کرمانشاه و دیالی به همراه دارد. اما این اظهارات در حالی است کە نمی‌تواند صحت داشتە باشد، زیرا کە استان کرمانشاه از وجود دو مرز رسمی و یک پایانە مرزی بین المللی برخوردار است کە نقش قابل توجھی در رشد اقتصاد استان داشتە یا می‌تواند داشتە باشد.

از طرفی دیگر قبل از تاسیس مرز سومار مقامات ایرانی راه اندازی این مرز را برای محرومیت زدایی و خارج کردن گیلانغرب از بن بست توجیه کردەاند. اما این اظهارات نوعی عوامفریبی بیش نبود و نیست، چرا کە با توجە بە موقعیت جغرافیایی و ترانزیتی، این مرز برای محرومیت زدایی منطقە موثر نیست.

در سال ١٣٩٣ در مورد راه اندازی مرز سومار نعیم نجفی روزنامەنگار کرمانشاھی در گزارشی بە موثر نبودن این پایانە مرزی برای خروج گیلانغرب از بن بست اشاره کرده و آن ‌را اقدامی دور از تدبیر دانستە بود: «صرف این هزینه و زمان، ریسک بزرگی است چون فراهم نبودن زمینه و مسائل داخلی مربوط بە عراق آیندەی ‌‌‌این پایانه مرزی را دچار رکود و تعطیلی خواهد کرد»

نجفی در قسمتی دیگر باتوجە بە موقعیت جغرافیایی سومار- مندلی به زمینەهای ایجاد این پایانە مرزی پرداختە بود: «در اینجا جهت احداث گذرگاه سومار باید دو عامل مهم (امنیت و راه ارتباطی) به حد قابل تایید برسد تا بلکه این گذرگاه مرزی بتواند فعالیت و دستاورد داشته باشد. اما حتی با این فرض که نیازهای فوق‌الذکر تامین باشند کە نیست؛ باز موثر بودن نقش پایانه مرزی سومار با اگر و شاید و آیاهایی روبرور می‌باشد»

این روزنامەنگار کرمانشاهی در ادامه عدم بازدە این پایانە مرزی را اینگونە شرح می‌دهد؛ « اگر هدف گذرگاه مرزی سومار ارتباط اقتصادی با استان دیاله و بغداد و تردد زوار عتبات عالیات باشد و در صورت تامین امنیت و فراهم ساختن راه ارتباطی مناسب هردو طرف، باید اظهار داشت با وجود مرز بین الملی خسروی؛ آیا پایانه مرزی سومار می‌تواند در این زمینه دستاوردی داشته و در راستای رشد و توسعه اقتصادی شهرستان "گیلان"غرب باشد؟ یا اگر هدف این بازارچه ارتباط با بازار تجاری اقلیم کُردستان، مبادله کالا و تردد توریسم باشد؛ در مقابل با وجود مرز پرویز خان در قصرشیرین و نزدیکی آن به کلار، سلیمانیە و تمرکز سرمایه گذاران داخلی و خارجی برآن به خاطر امنیت پایدار، آیا پایانه مرزی سومار میتواند در این زمینه موفق باشد؟ »

همچنین در پاسخ بە توجیهات مسوولان ایرانی کە راەاندازی این مرز را برای خروج شهرستان گیلانغرب موثر دانستەاند نجفی گفتە بود: «بهتر است این هزینه هنگفت به نوعی دیگر و در راستای رشد سایر پتانسیلهای شهرستان مانند ترانزیت به طرف مرزهای پرویز خان و خسروی، ایجاد ایستگاهی در گیلان غرب برای پخش کالاهای وارداتی و صادراتی و همچنین توجه به ظرفیتهای کشاوزی و موقعیت توریستی و منابع طبیعی و زیرزمینی صرف هزینه شود؟ آیا بهتر نیست هزینه ساخت و احداث جاده مناسب از گیلانغرب به سومار! به اسلام آباد-گیلانغرب و گیلان‌غرب- قصرشیرین تغییر یابد؟ تا بلکه هم زمینه تردد ترانزیت به دو مرز عمده پرویز خان و خسروی فراهم شود و هم اینکه با توجه به ظرفیتها و موقعیتهای گردشگری، بتوان زمینه جذب توریسم که سومین صنعت مهم دنیا شناخته می‌شود را بسوی "گیلان"غرب فراهم کرد. »

 

  اما چرا مرز سومار راه اندازی شد؟

پشت پرده هدف اصلی این اقدام در توافق مابین نوری مالکی و سپاه قدس برای عموم پنهان ماندە است، توافقی کە با هدف قطع ارتباط اقتصادی مردم کرمانشاه با اقلیم کُردستان بود کە پیامدهای فرهنگی برای نظام در پی داشت؛ چرا کە روابط اقتصادی با مناطق کردنشین عراق تاثیر مستقیم بر رشد افزایش مطالبات و خواستهای کُردهای کرمانشاه در پی داشت، بە این خاطر می‌بایست ارتباط اقتصادی مردم کرمانشاه با بازار اقلیم کُردستان کمتر و با مناطق جنوبی آن تقویت می‌شد. وضعیت اقلیم کردستان عراق بە لحاظ اقتصادی، معیشتی، فرهنگی و سیاسی با شرایطی کە کُردهای کرمانشاه در آن قرار دارند بسیار متفاوت و غیر قابل قیاس است.

زاویە دیگر راەاندازی مرز سومار بە مسائل امنیتی برای ترانزیت مواد مخدر توسط مافیای سپاه پاسداران و سلاح  و تقویت هلال شیعە بر می‌گردد، چرا کە دروازەهای مرزی شمال غربی استان کە نیروهای امنیتی اقلیم کُردستان عراق در آنجا مستقر هستند و همچنین مرز خسروی که کنترل آن زیر نظر فرمانداری خانقین کە وابستە بە احزاب کُردی است، می‌توانست برای سپاه دردسر ساز باشد. دور از ذهن نیست کە بستە شدن پایانه مرزی با فشارهای ایالات متحده امریکا بر دولت عادل عبدالمهدی باشد.

در این صورت باید گفت، شهرستان گیلان‌غرب و استان کرمانشاه با توجه بە منابع عظیم نفتی و گازی و معادن زیاد و ظرفیتهای کشاورزی و ترانزیتی و گردشگری، بە صورت کلی قربانی مافیای سپاه پاسداران برای حمایت لجستیکی از گروەهای تروریستی در عراق، سوریه و لبنان است.